واکنش کربنات کلسیم با اسید ها به عنوان یکی از قلیایی ترین مواد موجود در طبیعت با اسیدهایی که دارای پایین ترین پی اچ هستند از اهمیت زیادی بخصوص برای دانش آموزان و دانشجویان برخوردار است زیرا این واکنش ها همیشه جزء سوالات کنکور و سوالات امتحانی می باشد. البته واکنش کربنات کلسیم با اسید در صنایع کاربردی همچون کشاورزی ، تولید لاستیک و پلاستیک ، تصفیه فاضلاب و … هم اهمیت دارد.
برای انجام واکنش کربنات کلسیم با اسید باید از کلسیم کربنات خالص با فرمول CaCO3 و حالت پودری آن استفاده نمود تا سطح مقطع آن برای تاثیرگذاری بر اسید ها افزایش یابد. واکنش قلیا با اسید سبب خنثی شدن اسید می شود یعنی نمک فلزی (غیر یونی) و آب تولید خواهد شد در نتیجه دانش آموزان و داوطبان کنکور باید توجه داشته باشند که در طرف دیگر معادله اسید – باز ، همیشه آب با فرمول H2O وجود خواهد داشت. واکنش کلسیم کربنات با چند اسید مهم به شرح زیر است:
واکنش کلسیم کربنات با هیدروکلریک اسید
یکی از پر تکرارترین سوالات کنکور شیمی در مورد واکنش کربنات کلسیم با اسید کلریدریک است. اهمیت این واکنش شیمیایی به این علت می باشد که اسید معده انسان از نوع اسید هیدروکلریک یا همان اسید کلریدریک بوده و در زمانی که فردی دچار مشکلات معده همچون رفلاکس می شود ، با استفاده از داروهای تولید شده از کربنات کلسیم می توان آن را کنترل نمود. معادله واکنش به شرح زیر است:
CaCO3 + HCl -> CaCl2 + CO2 + H2O
واکنش کربنات کلسیم با اسید سولفوریک
اسید سولفوریک پر مصرف ترین ماده شیمیایی در جهان است که در اکثر صنایع تولیدی و خدماتی به شکل مستقیم یا غیر مستقیم مصرف می شود. فرمول واکنش کلسیم کربنات با سولفوریک اسید عبارت است از:
CaCO3 + H2SO4 -> CaSO4 + CO2 + H2O
واکنش کربنات کلسیم با اسید استیک
استیک اسید یا جوهر سرکه هم اسیدی مهم است زیرا از آن در تولید مواد غذایی استفاده می شود. این اسید یک معرف شیمیایی مهم بوده و به روش تخمیر باکتریایی تولید می گردد. معادله واکنش اسید استیک با کربنات کلسیم به این صورت است:
CaCO3 + 2CH3COOH -> Ca(CH3COO)2 + H2O + CO2